De uitspraken van Fred Teeven in De Groene Amsterdammer (zie het bericht van 22 mei jl. op onze website) hebben geleid tot vragen van de Tweede Kamer aan de Minister van Veiligheid en Justitie Stef Blok. De Kamer wilde een reactie op de publicatie en in het verlengde daarvan duidelijkheid over de motivatie voor de bezuinigingen in de gefinancierde rechtsbijstand. Op 30 mei jl. heeft de Minister schriftelijk gereageerd. Brengt zijn reactie de gewenste duidelijkheid?

Nog steeds worden studenten geconfronteerd met uitwonendencontroles door DUO, die uitmonden in herziening en terugvordering van studiefinanciering en doorgaans ook een forse boete. Deze beslissingen gaan in bezwaar of beroep nogal eens onderuit, omdat de controles niet altijd op de juiste manier zijn uitgevoerd. De Centrale Raad van Beroep maakte korte metten met beslissingen van DUO die waren gebaseerd op huisbezoeken door onbevoegde controleurs. Hierover verscheen op 6 december 2016 een artikel op onze website. DUO onderbouwt zijn beslissingen nu ook vaak met OV-reisgegevens, bijvoorbeeld als daaruit kan worden afgeleid dat de student in een bepaalde periode hoofdzakelijk gebruik maakt van haltes in de buurt van zijn ouderlijk huis. Op 8 mei 2017 heeft de Rechtbank Den Haag geoordeeld dat het gebruik van reisgegevens strijdig is met het recht op privacy van artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).

Intrum Justitia, een van de grootste incassobureaus, schrijft alleen nog maar lieve brieven aan wanbetalers, zo viel te lezen in de Volkskrant van 20 mei 2017. Sociale incasso noemt de directeur van Intrum Justitia deze nieuwe aanpak. Niet meer dreigen met hoge kosten en een dagvaarding, maar mensen uitnodigen om een betalingsregeling te treffen. Wat een vooruitgang! Het is te hopen dat deze werkwijze navolging zal vinden bij andere incassobureaus, want het snoeiharde innen dat we van incassobureaus kennen brengt mensen met schulden alleen maar verder in de problemen.

De WW-uitkering wordt gebaseerd op een dagloon. Dit dagloon behoort een weerspiegeling te zijn van het inkomensniveau dat iemand had voordat hij werkloos werd. In de praktijk pakt dit niet altijd zo uit. Werknemers die op en na 1 juli 2015 werkloos werden en die in het jaar daaraan voorafgaand niet ieder maand hadden gewerkt, ontvingen als gevolg van een aanpassing van het Dagloonbesluit een verhoudingsgewijs (veel) te lage uitkering. Met ingang van 1 december 2016 is dit gerepareerd, maar daarmee is het voor degenen die tussen 1 juli 2015 en 1 december 2016 in de WW terechtkwamen nog niet zomaar opgelost.

Gefinancierde rechtsbijstand geofferd om verdediging verdachten te frustreren? Lees hieronder onze op 20 mei 2017 in de Volkskrant verschenen reactie op de uitspraken van Fred Teeven in de Groene Amsterdammer.

Het College voor de Rechten van de Mens heeft onderzoek gedaan naar armoede in Nederland en concludeert dat armoede een groot probleem is in Nederland. Leven in armoede betekent niet in staat zijn om met je inkomen te voorzien in basale levensbehoeften zoals voedsel, kleding en wonen. Armoede kan in principe iedereen raken en kan vele oorzaken hebben: verlies van werk, een echtscheiding, discriminatie op de arbeidsmarkt, chronische gezondheidsproblemen. De gevolgen ervan zijn groot, zowel voor de betrokken personen als voor de samenleving. Heel goed is dat het College armoede koppelt aan mensenrechten, zoals het recht op een behoorlijke levensstandaard en het recht op arbeid en huisvesting. Mensen kunnen in armoede terechtkomen doordat hun mensenrechten onvoldoende zijn gegarandeerd, maar ook het omgekeerde geldt: armoede kan leiden tot onvoldoende bescherming van mensenrechten.

Bijstandsgerechtigden verplicht onbetaald werk laten verrichten – het leidt al jaren tot discussie. Veel gehoorde kritiek is dat bedrijven profiteren van goedkope arbeidskrachten met weinig rechten zonder dat er een serieus perspectief op uitstroom wordt geboden. Zo liet de gemeente Hoogezand-Sappemeer bijstandsgerechtigden verplicht 3 maanden fulltime pakketjes sorteren bij PostNL om werkritme op te doen. En vorig jaar kwam het bedrijf Flextensie in het nieuws. Dit bedrijf bemiddelt tussen gemeenten en werkgevers met bijstandsgerechtigden als inzet. Inmiddels heeft Hoogezand-Sappemeer zijn beleid aangepast en doet Flextensie een stap terug, maar de inventiviteit van gemeenten en markt is grenzeloos. Het probleem van verplichte arbeid blijft bestaan, zolang de Participatiewet bestaat.

Of u belastingtoeslagen (zorgtoeslag, huurtoeslag, kindgebonden budget, kinderopvangtoeslag) krijgt hangt mede af van de verblijfstatus van u zelf en die van uw partner en/of medebewoner.

Vanaf 1 januari 2015 is de bijstandsnorm voor alleenstaande ouders gewijzigd van 90% van de gezinsnorm naar 70% van de gezinsnorm. De verlaging van de bijstand werd gecompenseerd door een verhoging van het kindgebonden budget voor alleenstaande ouders, ook wel de ALO-kop genoemd. De alleenstaande ouder met bijstand die vervolgens de ALO-kop ontving ging er per saldo niet op achteruit.

DUO controleert intensief studenten die een uitwonendenbeurs ontvangen. Daarbij maakt DUO gebruik van private bedrijven zoals Investiga en SV Land. Deze bedrijven maakten bij de uitvoering van de controle regelmatig gebruik van ZZP-ers. Dat laatste heeft DUO de das om gedaan.

In de verzamelbrief, die op 17 juli 2015 is verstuurd door het ministerie van SZW aan gemeenten, is opgenomen dat het UWV de uitkering van personen moet opschorten, indien deze niet staan ingeschreven in de Basisregistratie Personen (Brp). Maar wat nu als deze personen zich nergens kunnen inschrijven?

In 2012 kwam een moeder met haar zoon bij ons op kantoor, omdat haar zoon niet in aanmerking werd gebracht voor Wajong. Volgens het UWV was hij op de dag dat hij zeventien werd geen ingezetene van Nederland.

Onlangs hebben alle bijstandsgerechtigden van Amsterdam de uitkeringsspecificatie van de maand mei ontvangen. Daarop is onder meer vermeld de uitbetaling van het vakantiegeld. Wij zien echter in de praktijk dat de gemeente in veel gevallen het vakantiegeld ten onrechte heeft ingehouden op de uitkering.

De meeste rechtbanken en gerechtshoven maken bij het berekenen van de partneralimentatie gebruik van het INA alimentatieprogramma. In dit programma blijkt echter een fout te zitten bij het berekenen van de zogenaamde bruto-alimentatie.

In juni 2015 schreef ik over de uitwonendencontrole door DUO die veel studenten in de problemen brengt, omdat ze na een huisbezoek worden geconfronteerd met een forse terugvordering en vervolgens nog een boete. DUO geniet hier het voordeel van zijn gunstige bewijspositie. Als DUO op enig moment constateert dat een student niet woont op het inschrijfadres, dan is dat volgens de Wet Studiefinanciering voldoende om de uitwonendenbeurs met terugwerkende kracht tot de laatste adreswijziging om te zetten in een thuiswonendenbeurs. Dat betekent echter niet dat DUO is ontslagen van de verplichting om gedegen onderzoek te doen. Ik wees er in mijn vorige stukje al op dat het van belang is om het rapport van het huisbezoek kritisch te bekijken, omdat dat ondanks de gunstige bewijspositie van DUO toch onvoldoende kan zijn om een omzetting van de studiebeurs op te baseren.