De IND heeft op 23 januari 2023 nieuw beleid bekend gemaakt. Vanaf nu wordt het Chavez-verblijfsrecht niet langer als tijdelijk beschouwd.
Wat is het Chavez-verblijfsrecht?
Dat is het EU-verblijfsrecht dat ouders van minderjarige Nederlandse kinderen kunnen krijgen als zij voor die kinderen zorgen en als die kinderen van hen afhankelijk zijn. Het verblijfsrecht wordt aan de ouder gegeven om te voorkomen dat een minderjarig Nederlands kind dat burger is van de Europese Unie zijn belangrijkste rechten niet kan uitoefenen. Als die ouder geen verblijfsrecht krijgt en het kind zou daardoor gedwongen worden om de EU te verlaten heeft die ouder een verblijfsrecht. Het verblijfsrecht is genoemd naar de naam van een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie die hierover gaat.
Hoe was het?
Tot 23 januari 2023 beschouwde de IND het Chavez-verblijfsrecht als tijdelijk. Met het Chavez-verblijfsrecht kon je niet voor een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd in aanmerking komen en ook niet opteren voor het Nederlanderschap of naturaliseren. Op 7 september 2022 heeft het Hof van Justitie EU in de zaak E.K. tegen Nederland (https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=265002&pageIndex=0&doclang=NL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=24759) geoordeeld dat het Chavez-verblijfsrecht niet naar zijn aard tijdelijk is en dat met het Chavez-verblijfsrecht wel een EU-vergunning langdurig ingezetene kan worden gekregen, als aan de voorwaarden daarvoor is voldaan. De voorwaarden daarvoor zijn een legaal verblijf van tenminste vijf jaar, het hebben van voldoende inkomen en het hebben van het inburgeringsdiploma of daarvan zijn vrijgesteld.
De IND bleef zich na 7 september 2022 op het standpunt stellen dat het Chavez-verblijfsrecht voor de nationale regels, waarop het Unierecht niet van toepassing is, een tijdelijk verblijfsrecht bleef. Na 7 september 2022 kon dus wel een EU-vergunning voor langdurig ingezetene worden verkregen, maar geen nationale verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd en ook geen naturalisatie.
Hoe is het nu?
De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid is overstag gegaan en heeft nieuw beleid gepubliceerd: https://puc.overheid.nl/ind/doc/PUC_1298101_1/1/
Een houder van een Chavez-verblijfsrecht kan:
1. Optreden als referent in het kader van gezinshereniging (voor een echtgenoot/partner/kind)
2. In aanmerking komen voor een nationale vergunning voor onbepaalde tijd. Dit is alleen nuttig voor mensen die na 5 jaar verblijf in NL niet voldoen aan het inkomensvereiste. Een reguliere verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd kan worden gekregen als hij tenminste 10 jaar in NL verblijft en beschikt over een inburgeringsdiploma
3. Naturaliseren: na een legaal verblijf van 3 jaar voor mensen die gehuwd zijn of samenwonen met een Nederlandse echtgenoot/partner of na 5 jaar voor mensen die dat niet zijn. In alle gevallen geldt dat een inburgeringsdiploma behaald moet zijn of dat een vrijstelling is verleend
Het blijft niet mogelijk om na 5 jaar Chavez-verblijfsrecht een zelfstandige verblijfsvergunning voor bepaalde tijd te krijgen.
Conclusie:
Het is voor iedere houder van een Chavez-verblijfsrecht van groot belang om het inburgeringsdiploma te halen en te beschikken over inkomsten uit werk.
Als het jongste minderjarige Nederlandse kind 18 jaar wordt op het moment dat nog geen sprake is van een verblijf van tenminste 3 jaar (in geval van huwelijk of samenwonen met een Nederlandse partner) of tenminste 5 jaar, dan kan nog geen aanspraak worden gemaakt op een vergunning voor onbepaalde tijd of naturalisatie. In dat geval moet de betreffende persoon wel tijdig een verblijfsvergunning aanvragen voor een ander doel, bijvoorbeeld recht op gezinsleven of privéleven.
Ellen Gelok